De 3 grootste valkuilen bij het schrijven van een e-book

Verreweg de meeste ideeën voor e-books, zijn nooit gerealiseerd.

Ook zijn er wagonlading vol met digitale boeken die hadden moeten worden gemaakt, maar helaas nooit hun weg naar de lezer vonden. Simpelweg omdat degene die ze had moeten maken, hier niet in slaagde.

Blijkbaar valt het niet mee om een e-book te schrijven.

Zelfs voor mensen met veel schrijfervaring is het schrijven van een omvangrijk werkje, van laten we zeggen 15.000+ woorden, een lastige opgave.

Ook zij moeten de schrijftijd inplannen, omdat het er anders niet van komt. Een e-book schrijf je nu eenmaal niet tussen de werkzaamheden door.

Hoeveel vrije tijd zit er op een normale dag tussen de geplande activiteiten? Ik weet niet dit bij jou zit, maar het zal nooit genoeg zijn om rustig te gaan zitten en geconcentreerd te schrijven.

Toch is gebrek aan tijd niet de enige reden waarom het niet lukt een e-book te maken.

Hieronder 3 problemen die je tegen kunt komen bij het schrijven van omvangrijke teksten. Als je in één van deze valkuilen trapt, is de kans groot dat je er niet meer uitkomt. Het e-book dat je wilde maken, komt er dan niet.

Uiteraard geef ik je tips om te voorkomen dat je vastloopt.

1. Je weet niet exact wat het onderwerp is

Dit is eigenlijk het allereerste wat je moet doen, wanneer je een e-book gaat maken.

Iedereen start natuurlijk met een idee voor een onderwerp. Als dit een haarscherp, vastomlijnd idee is: prima!

Is het nog niet helemaal duidelijk, dan is het slechtste wat je kunt doen: beginnen met schrijven. Je zult nu zeker vastlopen, omdat het onderwerp “gaat schuiven”.

Tijdens het schrijven schieten je allerlei onderwerpjes te binnen die je gaat behandelen. Je schrijft wat over dit, je schrijft wat over dat.

Uiteindelijk zit er te weinig verband in de tekst; het gaat over te veel.

Om dit te voorkomen, moet je langer over het onderwerp nadenken. Maar ook dat leidt niet altijd tot een glashelder en scherp afgebakend onderwerp.

Er kunnen een paar dingen misgaan.

  1. Je bent te vaag over het onderwerp
  2. Je kiest je onderwerp te breed
  3. Je kies het onderwerp verkeerd en moet later bijsturen

1, 2 en 3 zijn allemaal desastreus.

Het probleem met 1 is dat het met het onderwerp nog alle kanten op kan. Een paar voorbeelden van vage onderwerpen:

  • E-book over de ontwikkelingen in tuinarchitectuur
  • E-book over verbetering van je gezondheid op verschillende terreinen
  • E-book over de achtergronden van zelfsturende teams

Ik denk dat je wel ziet wat hier vaag aan is. Welke ontwikkelingen bedoel de schrijver? Historische ontwikkeling van de tuin of bedoelt hij trends? Ook met het begrip tuinarchitectuur kan je nog alle kanten op.

Dit zou wel een goed onderwerp kunnen zijn:

  • E-books over trends in het ontwerp van tuinen, in de 21e eeuw in Nederland 

Het probleem met het kiezen van een vaag onderwerp is dat je te weinig houvast hebt.

Wanneer je geïnspireerd schrijft, schieten je talloze onderwerpjes te binnen die op het eerste oog bij het onderwerp van het e-book passen.

Je schrijft ze vlijtig allemaal op. Maar als je de tekst later terugleest, voel je dat het wringt. Je wilt te veel vertellen.

Het probleem is dat niet duidelijk is wat nu exact de paraplu is waar al die onderwerpjes onder passen. Zaak dus, om dit voordat je gaat schrijven heel nauwkeurig vast te stellen.

Bij probleem 2 (onderwerp te breed) verloopt het hetzelfde als bij probleem 1. Ook wanneer je een onderwerp te breed kiest, past bijna alles wat je gaat schrijven hieronder, maar de tekst vormt geen eenheid.

Je herkent dit wanneer je al lezend denkt: waar komt dit nu ineens vandaan? Waar hoort dit bij?

De lezer ziet direct wanneer een tekst uitwaaiert. De schrijver zelf merkt het doordat hij heel fragmentarisch over allemaal losse onderwerpjes schrijft, terwijl het verband ontbreekt.

Dit is vermoeiend en het enthousiasme om te schrijven zal snel uit je weg sijpelen. Je eindigt met een moe hoofd.

Bij probleem 3 (verkeerde onderwerp gekozen) ga je goed van start. Je hebt namelijk jouw onderwerp goed afgebakend en helder geformuleerd. Je komt er alleen tijdens het schrijven achter dat je het verkeerde onderwerp hebt gekozen.

Je kiest bijvoorbeeld als onderwerp: 10 trends in de aanleg van de Engelse Landschapstuin

Je begint het e-book met een stuk over de geschiedenis van de Engelse landschapstuin. Je raakt echter niet over uitgepraat en je merkt dat dit eigenlijk jouw onderwerp is: de ontwikkeling van de Engelse landschapstuin in de 18e eeuw.

Je kunt dit probleem niet al schrijvend oplossen. Je moet stoppen en jouw onderwerp opnieuw definiëren. Zet dit als een werktitel boven je e-book en schrijf een nieuwe intro of inleiding over dit onderwerp.

Vanaf nu is het onderwerp aangepast en kun je verder met het e-book.

Over het heel nauwkeurig omschrijven van het onderwerp van jouw e-book heb ik een training gemaakt. Hier lees je er meer over.

2. Je begint met een leeg scherm

Voor veel onervaren schrijvers is het een mistroostige aanblik: het lege, witte scherm wat door jou volgeschreven moet worden.

Het ontmoedigt ze. Ze zien er als een berg tegenop. Ze klikken het liever weg.

Natuurlijk begin elk e-book met niks. Maar je kunt er wel voor zorgen dat je pas hoeft te gaan schrijven, wanneer een groot deel van de tekst al op je beeldscherm staat.

Toen ik deze ochtend rond 7.30 uur aan dit artikel begon, stelde ik eerst vast waar het artikel over zou gaan.

Ik schreef de titel op. Het moest gaan over het schrijven van een e-book. Het moest gaan over de belangrijkste problemen die je hierbij tegenkomt.

En waarom 3? Ach ja, het hadden er ook 10 kunnen zijn. Maar als ik eenmaal vrolijk aan het schrijven ben, wordt een tekst gemakkelijk erg lang. Dan zouden 10 of 20 valkuilen een artikel van 5000 woorden opleveren. Dat is te veel.

Vervolgens heb ik de 3 belangrijkste valkuilen opgeschreven. Daar heb ik wat aantekeningen bij gemaakt. Zoals:

1. Je weet niet exact wat het onderwerp is

  • Wat er misgaat als je gewoon gaat schrijven

3 dingen die fout kunnen gaan bij het vaststellen van een onderwerp:

  • Je bent te vaag over het onderwerp
  • Je kiest je onderwerp te breed
  • Je kies het onderwerp verkeerd en moet later bijsturen

Alle 3 uitwerken met voorbeelden.

Et cetera.

Dit heb ik bij alle 3 de valkuilen gedaan. Toen de structuur stond werd ik zo enthousiast dat alvast wat onderwerpjes verder ging uitwerken. Toen ik om 8.05 begon te schrijven, was al anderhalve pagina in Word gevuld. (Het helpt ook als je de titel lekker opblaast en een groot lettertype neemt.)

Ik heb dus helemaal geen wit scherm gezien vandaag. Zoals ik nooit een wit scherm zie.

Deze voorbereiding op het schrijven van een tekst zorgt ervoor dat je, nog voordat je begint, al bent begonnen. Bovendien ben je gestart met het allerbelangrijkste: de structuur, inhoud en opbouw van het artikel of e-book.

Met deze voorbereiding kun je nooit meer in een tekst verdwalen. Je zult nooit meer gaan schuiven met onderwerpjes. En je hoeft niks meer te schrappen omdat het bij nader inzien niet in het verhaal past.

3. Je weet niet precies wat de volgorde van de hoofdstukken gaat zijn

Dit sluit aan bij de vorige valkuil.

Wanneer je gewoon maar lekker gaat schrijven omdat je geïnspireerd bent, dan is de kans groot dat je van de hak op de tak springt. Je hoofd zit vol en je wilt zo snel mogelijk alles opschrijven, voordat je het vergeet.

Het probleem is dat je toch een en ander gaat vergeten. En dat de tekst die je produceert warrig en verwarrend is.

Je moet veel herschrijven om de tekst te redden. Vaker nog zal het e-book in wording in een la verdwijnen. En jij blijft teleurgesteld achter.

Je begon toch zo goed? Je was toch geïnspireerd?

Nee, je begon slecht. De structuur ontbrak. Hierdoor sijpelde de inspiratie weg.

Wanneer je jouw e-book in de stijgers zet zoals ik in punt 2 heb laten zien, dan maak je het jezelf eindeloos veel makkelijker.

Je schrijft dan met een leeg hoofd en zonder haast. Deze ruimte geeft juist nog veel meer inspiratie. Want je hoeft alleen maar over één onderwerpje na te denken. Je teksten gaan over één ding en dat ding staat precies op de goede plek in de tekst.

Wanneer je de volgende dag verder gaat met je e-book, weet je precies waar je bent en wat er nog komt. Je zult zien dat je nu weer heel snel lekker aan het schrijven bent.

Je hebt niet eens het geloof nodig dat het gaat lukken. Je wéét dat het e-book er gaat komen. Het is onmogelijk om jezelf nu nog teleur te stellen.