Stappenplan voor het schrijven van een monsterblog of e-book
Voor veel mensen is het schrijven van een omvangrijk e-book (20.000 tot 50.000 woorden) of een monsterblog (2.000 tot 5.000 worden) een enorme klus. Zelfs zo groot, dat ze er helemaal niet aan beginnen. Of ze wagen een poging en stranden al snel.
Hét probleem is dat de meeste mensen niet weten waar ze moeten beginnen. Ze doen maar wat. Terwijl je met een goede voorbereiding ervoor 100% zeker voorkomt dat vastloopt.
Mensen hebben de neiging direct te gaan schrijven. Laptop open en tikken maar. Dat gaat een paar alinea’s goed, maar al snel zijn ze ontevreden over het resultaat.
De tekst is warrig. De opbouw rammelt. Ze prutsen aan zinnen. Schuiven met informatie. Ze zijn ontevreden over de toon. Het is formeel of te populair. Te langdradig of juist te beknopt. Het lukt niet een goede titel te verzinnen.
Langzaam maar zeker verdwijnt het enthousiasme waarmee ze begonnen. Er komen irritatie en frustratie voor terug.
In zo’n proces kun je héél snel de moed verliezen. Gevoelens van eerdere pogingen om iets te schrijven komen terug. Toen ging het ook al mis. “Toen liep ik ook al vast. Ik kan het gewoon niet, ik moet dit niet willen. Ik moet dingen doen die ik wel kan…”
Op de weg naar succes, hoef je voor falen maar één afslag te nemen. Teleurstelling over het feit dat iets niet lukt, is zo’n afslag. De frustratie tijdens het schrijven, kan je binnen een paar minuten van je pad brengen. Om er nooit meer terug te keren…
Terwijl het maken van een monsterblog of e-book zo simpel is. Als je maar weet hoe je het doet.
Daarom hieronder een stappenplan waarmee je tijdens het proces altijd weet waar je zit, wat je moet doen en hoe je dit doet.
Je kunt niet meer verdwalen in de tekst. Je hoeft je nooit meer af te vragen wat je nu moet gaan schrijven. En je hoeft niet eindeloos te schrappen en opnieuw te schrijven. Want je weet voordat je begint met schrijven, al exact welke onderwerpen je in de komende tijd gaat behandelen en in welke volgorde.
Klinkt te mooi om waar te zijn?
Nee.
Ik gebruik hiervoor een supersimpel principe: dat van vraag/antwoord. Van het ordenen van informatie aan de hand van vragen aan jouw onderwerp. Bijna alle professionele tekstschrijvers gebruiken het. Zij hebben het geleerd. Jij kunt het ook leren.
Hieronder een heel kort stappenplan.
Ultrakort stappenplan:
- Definiëren van het onderwerp
- Verzamelen van subonderwerpen
- Verzamelen van subsubonderwerpen
- Zet subonderwerpen in een logische volgorde
- Zet de subsubonderwerpen per subonderwerp in een logische volgorde
- Beantwoord alle subsubonderwerpen
- Maak een titel & inleiding
- Ga lekker schrijven & schaven
- Het e-book of blog is klaar voor publicatie!
Nu met toelichting:
1. Alles begint met het vaststellen van het onderwerp
Waar gaat het e-book of monsterblog exact over? Dit zul je in 1 zin moeten zien te vatten. Lukt dit niet, dan ga kom je in de problemen. Hoe dan ook.
Neem je het onderwerp te ruim, dan ga je uitwaaieren en verliest de tekst aan zeggingskracht. Het gaat dan over te veel.
Is het onderwerp te smal gedefinieerd, dan krijg je alle informatie niet onder de paraplu van het onderwerp. De lezer voelt dan dat het wringt.
Als je doorhebt hoe het werkt, is het helemaal niet moeilijk om jouw onderwerp heel scherp en exact te definiëren. Ga niet verder in het proces als je dit nog niet hebt gedaan.
2. Bevraag het onderwerp en komt tot de meest interessante en relevante onderwerpen
Kies zoveel relevante subonderwerpen als jij nodig vindt. Formuleer ze waar mogelijk als vraag. Je bent nu in feite de hoofdstukken van het e-book aan het bedenken.
Een voorbeeld. Je maakt een tekst over: proteïne en gezondheid bij de mens.
Dan maak je de subonderwerp. Ik bedenk er 5 om het overzichtelijk te houden.
- Wat zijn proteïne?
- In welk voedsel komen we ze tegen?
- Wat doen proteïne in ons lichaam?
- Waarom is dat gezond?
- Kunnen ze ook schade aanrichten?
3. Neem alle subonderwerpen en bedenk er subsubonderwerpen bij
Je neemt dus de onderwerpen die je in 2 hebt bedacht en gaat die uitsplitsen. Ik neem de eerste als voorbeeld.
1. Wat zijn proteïne? – definitie van proteïne
- hoe zien ze eruit?
- wat is de chemische samenstelling?
- wat zijn de eigenschappen?
- waar in de natuur komen we ze tegen?
- welke functies hebben ze in de natuur?
Dan doe je vraag nummer 2:
2. In welk voedsel komen we ze tegen?
- Hoe komen ze in ons voedsel?
- Wat doen ze daar?
- In welk voedsel zitten ze en in welke aantallen?
- Kun je proteïnerijk voedsel herkennen?
Et cetera.
De subsubvragen zijn de “alinea’s” die je straks gaat maken. Je weet dus in deze fase al welke vragen je tijdens het schrijven moet gaan beantwoorden. Dit zijn ze: niet meer en niet minder.
Je kunt vanaf nu nooit meer verdwalen in je teksten.
Hopelijk zie je ook dat je hiermee de inhoudsopgave van jouw e-book maakt. Voor een monsterblog zijn het de onderdelen in de onderwerpen die je in de tekst gaat behandelen.
Die komt er zo uit te zien:
Hoofdstuk 1 – Wat zijn proteïne?
- Wat is een proteïne eigenlijk?
- Hoe zien ze eruit?
- Wat is de chemische samenstelling?
- Wat zijn de eigenschappen van proteïnen?
- Waar in de natuur komen we ze tegen?
- En wat is hun functie daar?
Je kunt de onderwerpen en subonderwerpen nog een stuk aantrekkelijker omschrijven, maar het gaat nu even om het voorbeeld.
4. Zet de subonderwerpen (de hoofdstukken) in een logische volgorde
Je zet de onderwerpen dus in een logische volgorde. Je zet dan in feite de onderwerpen in de volgorde die je straks voor tekst wilt hebben.
- Wat zijn proteïne?
- In welk voedsel komen we ze tegen?
- Wat doen proteïne in ons lichaam?
- Waarom is dat gezond?
- Kunnen ze ook schade aanrichten?
In bovenstaand voorbeeld begin je natuurlijk met uitleggen wat een proteïne is. Dan krijg je “in welk voedsel komen we ze tegen”. Maar je kunt hier ook beginnen de vraag “Wat doen proteïne in ons lichaam”. Daarna ga je naar gezondheid en eventuele schadelijkheid.
Hopelijk zie je dat dit een logische manier is om een verhaal te vertellen.
Een logische volgorde is een volgorde die iedereen kan volgen. Er is nooit één perfecte volgorde. Als je de subvragen achter elkaar voorleest, hoor je vanzelf of dit een logische manier is om een verhaal te vertellen.
Als je dit hebt gedaan, heb je de inhoudsopgave van je e-book al klaar. In het geval van een monsterblog heb je de blauwdruk voor het artikel gemaakt.
5. Zet de subsubonderwerpen (de alinea’s) in een logische volgorde
Hier doe hetzelfde als bij punt 3. Maar dan met de subonderwerpen, dat zijn voor hoofdstuk 1 deze:
– Wat is een proteïne eigenlijk?
– Hoe zien ze eruit?
– Wat is de chemische samenstelling?
– Wat zijn de eigenschappen van proteïnen?
– Waar in de natuur komen we ze tegen?
– En wat is hun functie daar?
Zet ze in een logische volgorde, zodat je snapt waarom na de ene vraag de andere volgt. Als het goed staat, voel je dat het klopt. Check dit door de vragen achter elkaar voor te lezen.
6. Beantwoord de subsubonderwerpen
Je gaat nu schrijven! En niet het hele monsterblog e-book achter elkaar door. Nee, je gaat gewoon steeds een alinea schrijven; je gaat de subsubvragen beantwoorden.
– Wat is een proteïne eigenlijk?
Een proteïne is een blablabla…
– Hoe zien ze eruit?
Als je een proteïne 10.000 keer zou opblazen dan zou je hem kunnen herkennen aan zijn blablabla
– Wat is de chemische samenstelling?
Een proteïne bestaat voor het overgrote deel uit verbindingen die kunt omschrijven als blabla….
Et cetera.
Maak je niet druk of de alinea’s mooi in elkaar overlopen. Dat komt later wel. Ga gewoon alle vragen beantwoorden. Tot het klaar is. En maak je verder nergens druk over.
Misschien moet je 50 alinea’s schrijven, misschien 200 of 500. Of je er nu een week, een maand of een jaar over wilt doen. Maakt niet uit. Dit zijn de vragen die je moet beantwoorden. En als dat is gedaan, is jouw tekst voor 95% klaar.
7. Maak een titel & een inleiding
Je hebt nu de inhoud van jouw monsterblog of e-book. Nu is het tijd om een inleiding te schrijven en een aantrekkelijke titel te maken.
Bespaar hier niet op de tijd: de titel is superbelangrijk. Deze gaat bepalen of de lezer interesse heeft in jouw tekst.
In de inleiding leg je uit wat het onderwerp is en eventueel waarom jij het belangrijk vindt dat dit e-book er is. Of wat je heeft gemotiveerd om dit e-book te schrijven. Vertel zeker waarom de lezer het moet lezen.
Maak hem warm met een paar mooie beloftes => beschrijf de pot met goud die op de lezer wacht wanneer die het e-book volledig tot zich neemt.
8. Ga lekker schrijven en schaven
Nu het e-book of monsterblog in feite al op je beeldscherm staat en je niet meer in de tekst kunt verdwalen, kun je met een gerust hart gaan schrijven. Maak bruggetjes tussen alinea’s. Lees de zinnen hardop om te horen of ze lekker lopen. Schaaf en schrap er lustig op los.
9. Het e-book of monsterblog is klaar en kan online!
Nu ga ik misschien wel erg snel. Je zult het vast nog moeten vormgeven met plaatjes, foto’s en eventueel infographics. Het goede nieuws is in elk geval: de tekst is helemaal klaar!